In Nederland worden deelnemingen veelal gewaardeerd op basis van netto-vermogenswaarde. Het eigen vermogen van een dochtermaatschappij is vaak gelijk aan de waardering van de deelneming bij de moeder. Op deze pagina wordt uitgelegd hoe de aankoop van een deelneming moet worden verwerkt indien de onderneming op basis van netto-vermogenswaarde wordt gewaardeerd.

Inhoud:

Het belangrijkste kenmerk van de netto-vermogenswaarde is dat voor de waardering van de activa, voorzieningen, schulden en voor de bepaling van het resultaat de grondslagen van de deelnemende rechtspersoon (de moedermaatschappij) worden toegepast. Hierdoor is de waarde van de deelneming in de jaarrekening van de moedermaatschappij, bij toepassing van de netto-vermogenswaarde, in vrijwel alle gevallen gelijk aan het eigen vermogen van de deelneming. Hetgeen verwarrend kan zijn is dat bij de aankoop van een deelneming niet naar de netto-vermogenswaarde wordt gekeken, maar naar de reële waarde van de onderliggende activa en passiva. De aanpassing aan de grondslagen van de deelnemende rechtspersoon vangt pas aan na het moment van aankoop.

Boekhoudkundige verwerking aankoop deelneming

Op 1 januari 2022 koopt Moedermaatschappij ABC B.V. alle aandelen van Dochtermaatschappij XYZ B.V. voor een bedrag van € 50.000. De balans van Dochtermaatschappij XYZ (opgemaakt volgens de waarderingsgrondslagen van de moeder en op basis van de reële waarde) ziet er per 1 januari 2022 als volgt uit:

Balans Dochtermaatschappij XYZ B.V. per 1 januari 2022

Vaste activa 50.000 Aandelenkapitaal 18.000
Vlottende activa 50.000 Overige reserves 32.000
    Voorzieningen 10.000
    Vreemd vermogen 40.000
Totaal activa 100.000 Totaal passiva 100.000

Moedermaatschappij ABC B.V. maakt voor de verwerving van de deelneming de volgende journaalpost:

Grootboek Omschrijving Debet Credit
0500 Deelneming 50.000  
1100 Bank   50.000

In dit geval is de reële waarde en netto-vermogenswaarde van Dochtermaatschappij XYZ B.V. (€ 18.000 + € 32.000) gelijk aan de betaalde prijs (€ 50.000) door Moedermaatschappij ABC B.V.. Als Moedermaatschappij ABC B.V. € 60.000 had betaalt voor het kapitaalbelang dan zou de journaalpost er als volgt hebben uitgezien:

Grootboek Omschrijving Debet Credit
0500 Deelneming 50.000  
0050 Goodwill 10.000  
1100 Bank   60.000

De netto-vermogenswaarde, bepaald op basis van de reële waarde op het moment van overname, is bij de aankoop van de deelneming lager dan de verkrijgingsprijs, waardoor er goodwill ontstaat. Omgekeerd kan het ook voorkomen dat de netto-vermogenswaarde hoger is dan de verkrijgingsprijs, er wordt dan veelal gesproken van badwill. Goodwill is het bedrag dat wordt betaald, maar dat niet direct toewijsbaar is aan bepaalde activa, zoals de waarde van het reeds opgebouwde klantenbestand, knowhow of bepaalde merken (voor meer informatie wordt verwezen naar de pagina ‘goodwill’).


Reacties

2 Comments

  1. Anja 4 februari 2022 at 11:00 - Reply

    Bij de overname van een bedrijf zit ook een bedrijfspand wat voor een lage waarde (300.000) op de balans staat, echter door de hogere waarde (850.000) is er een hoog overname (1.100.000) bedrag betaald. Nettovermogenswaarde is 450.0000. Mag dit hele bedrag (1.100.000-450.000) dan als Goodwill worden opgenomen of moet je het pand tegen de nieuwe waarde opnemen en het verschil in een herwaarderingsreserve doen? Mag je de herwaarderingsreserve salderen met een negatieve algemene reserve?

    • IW 21 februari 2022 at 16:05 - Reply

      Dag Anja,
      Als je uitgaat van een besloten vennootschap vallend onder titel 9 BW 2, dan heeft de RJ hiervoor richtlijnen uitgevaardigd. In jouw voorbeeld is de overnameprijs EUR 1,1 miljoen. Vervolgens ga je deze waarde toerekenen aan de reële waarde van de gekochte activa en passiva. Dit betekent dat EUR 850k van de overnameprijs wordt gealloceerd aan het pand. Er vanuit gaande dat geen andere (reële) waarde aanpassingen hoeven plaats te vinden, dan zou je een bedrag van EUR 250k aan goodwill overhouden. Bedrijfseconomisch hoef je hiervoor geen herwaarderingsreserve voor te vormen en hoeft er daarom ook niet gesaldeerd te worden. Overigens zou een dergelijke overname in beginsel niet leiden tot een (rechtstreekse) vermogensmutatie. Immers in journaalposten:

      Materiële vaste activa (pand) – EUR 850k
      Goodwill – EUR 250k
      @ Bank (of schuld) – EUR 1,1 miljoen.

      Goed om aan te geven dat dit de verwerking vanuit een bedrijfseconomisch perspectief is. Fiscaal ben ik onvoldoende deskundig om je verder te helpen.

      Hopelijk kun je hier iets mee.

      Groeten,
      IW

Leave A Comment

Roel

Fijn artikel, maar...

Toch meer hulp nodig?

Gerelateerde pagina's