In de successiewet wordt al wat krachtens erfrecht door het overlijden van iemand die ten tijde van het overlijden in Nederland woonde en al wat krachtens schenking wordt verkregen van iemand die ten tijde van de schenking in Nederland woonde belast met respectievelijk erfbelasting en schenkbelasting.

Vaststellen schenking

Allereerst moet het belastbaar bedrag worden vastgesteld. Onder een schenking wordt verstaan een gift als bedoeld in artikel 7:186, 2e lid BW en betreft “iedere handeling die er toe strekt dat degeen die de handeling verricht, een ander ten koste van eigen vermogen verrijkt”. Er moet derhalve sprake zijn van verarming, verrijking en vrijgevigheid.

Vaststellen nalatenschap met betrekking tot erving

Om te bepalen welk bedrag voor de erfbelasting in aanmerking moet worden genomen moet allereerst bepaald worden wat de nalatenschap is van de erflater (degene die sterft en een erfenis nalaat). De nalatenschap is afhankelijk van de vorm waarmee hij met zijn of haar partner heeft samengeleefd. De wet erkent het huwelijk, geregistreerd partnerschap en een samenlevingscontract. Binnen het huwelijk kan een onderscheid gemaakt worden tussen een huwelijk met en zonder huwelijkse voorwaarden. Het huwelijk zonder huwelijkse voorwaarden is beter bekend als een huwelijk in gemeenschap van goederen. Wanneer iemand die onder gemeenschap van goederen sterft is de nalatenschap 50% van het gemeenschappelijk vermogen. Bij de een huwelijk onder huwelijksvoorwaarden houdt iedere echtgenoot zijn of haar eigen vermogen, waarbij sprake kan zijn van eventuele verrekenbedingen (koude uitsluiting, een koude uitsluiting met een periodiek / finaal verrekenbeding of een beperkte gemeenschap).

Bepalen van erfgenamen en verdeling nalatenschap

Wanneer de nalatenschap bekend is moet worden vastgesteld wie de erfgenamen zijn van de erflater. Indien de erflater een testament heeft opgemaakt worden de afspraken die hierin zijn vastgelegd gevolgd. Indien er geen testament is opgemaakt wordt het parentele stelsel van de wet gevolgd. De wet bepaald dat de erfgenamen achtereenvolgens zijn:

  • De niet van tafel en bed gescheiden echtgenoot van de erflater tezamen met diens kinderen;
  • De ouders van de erflater tezamen met diens broers en zusters;
  • De grootouders van de erflater
  • De overgrootouders van de erflater

Wanneer de erflater een echtgenoot en een of meer kinderen achterlaat – en er geen testament is – wordt de wettelijke verdeling gevolgd. De wettelijke verdeling bepaalt dat de echtgenoot de goederen verkrijgt van de nalatenschap. De kinderen krijgen een vordering op de echtgenoot overeenkomend met de waarde van zijn erfdeel. Deze vordering is renteloos tenzij de wettelijke rente hoger is van 6%.

Indien er geen testament aanwezig is kan een kind wettelijk aanspraak maken op de legitieme portie. De legitieme portie is het erfdeel dat een kind wettelijke kan opeisen van een overledene ongeacht hetgeen in het testament is overeengekomen. Het betreft een recht op vordering in geld ter grootte van 50% van het erfdeel bij versterf. De vordering is opeisbaar zes maanden na overlijden.

Tarief erf- en schenkbelasting

Het tarief voor de erf- en schenkbelasting is opgenomen in artikel 24 van de successiewet. Het tarief is afhankelijk van de hoogte van de verkrijging en afhankelijk van wie de verkrijging heeft ontvangen. Partners en kinderen betalen een lager tarief erf- en schenkbelasting dan kleinkinderen en achterkleinkinderen. Alle overige personen betalen nog meer dan de hiervoor genoemde personen. De tarieven lopen uiteen van 10 tot 40 procent.

Vrijstellingen

De erf- en schenkbelasting kennen diverse vrijstellingen. Deze zijn opgenomen in artikel 32 en 33 van de successiewet.

Civielrechtelijke versus fiscale erving en schenking

Tot slot wordt opgemerkt dat in de successiewet tal van zogenaamde ficties zijn opgenomen. Dit wil zeggen dat op grond van vorenstaande een bedrag civielrechtelijk niet als vererving of schenking hoeft te worden aangemerkt, terwijl hier economisch wel sprake van is. Om misbruik te voorkomen zijn diverse ficties in de wet opgenomen. Wanneer er sprake is van een ervenis of schenking dan is het raadzaam om hier een fiscalist bij te betrekken.

Reacties

Leave A Comment

Roel

Fijn artikel, maar...

Toch meer hulp nodig?

Gerelateerde pagina's