Een ondernemer heeft vermogen nodig om zijn bedrijfsactiviteiten te financieren. Het spreekwoord ‘de kost gaat voor de baat uit’ geldt hierbij nog steeds. Er zal eerst geïnvesteerd moeten worden voordat er winstgevende activiteiten kunnen worden uitgevoerd. Dit vermogen kan worden ingebracht door bijvoorbeeld de storting van aandelenkapitaal of agio (eigen vermogen), maar veelal is een onderneming ook afhankelijk van externe financierders, zoals bijvoorbeeld de bank (vreemd vermogen). In dit artikel wordt uitgelegd welke journaalposten moeten worden gemaakt met betrekking tot het verkrijgen van een lening, de aflossing en de betalingen van rente.

Verkrijgen van een lening

In dit artikel maken we gebruik van een voorbeeld. Stel onderneming X trekt een financiering aan op 1 maart 2016 om haar bedrijfsactiviteiten te financieren. De lening heeft een omvang van € 200.000. De rente bedraagt 3% per jaar (maandelijks te voldoen) en aflossing geschiedt in 5 jaarlijkse termijnen van € 40.000 voor het eerst te voldoen op 1 maart 2017.

Op het moment dat de lening wordt ontvangen nemen de liquide middelen van onderneming X toe. De gelden worden veelal ontvangen op de ‘normale’ bankrekening. Hiermee is onderneming X in staat om bijvoorbeeld bedrijfsmiddelen te kopen die nodig zijn voor de productie van haar artikelen. Van de ontvangst van de lening kan de volgende boeking worden gemaakt:

Grootboek Omschrijving Debet Credit
1100 Bank 200.000
0900 Lening o/g 200.000

Uit bovenstaande boeking blijkt dat de bankrekening toeneemt met € 200.000. Daarnaast wordt een schuld opgeboekt op de balansrekening 0900 lening opgenomen geld.


Rentebetaling lening

In het eerste jaar dient er maandelijks € 500 aan rente te worden voldaan. De rente bedraagt 3% over € 200.000 = € 6.000 per jaar. Elke maand dient € 500 te worden betaald (€ 6.000 / 12 maanden). De rente bedraagt de vergoeding die een externe financier, zoals bijvoorbeeld de ABN AMRO Bank, ING Bank of Rabobank in rekening brengt voor de verstrekte geldlening. De rente is niet voor elk bedrijf gelijk. Een onderneming met risicovolle activiteiten zal een hogere rente moeten betalen dan een minder risicovol bedrijf. Van de maandelijkse rentebetaling wordt de volgende boeking gemaakt:

Grootboek Omschrijving Debet Credit
4710 Rente lening o/g 500
1100 Bank 500

De rente wordt voldaan vanaf de reguliere bankrekening. De liquide middelen (een bezitting) nemen af, waardoor de bankrekening dient te worden gecrediteerd. De betaalde rente is een kostenpost voor onderneming X en wordt gedebiteerd in de kosten.


Aflossing lening o/g

Elk jaar op 1 maart dient er € 40.000 te worden betaald ter aflossing. Door de lening die is verstrekt dient onderneming X in staat te zijn geweest om haar bedrijfsactiviteiten te financieren. Deze activiteiten zullen tot winst en liquiditeit moeten leiden om de lening terug te betalen. Van de aflossing op 1 maart dient de volgende boeking te worden gemaakt:

Grootboek Omschrijving Debet Credit
0900 Lening o/g 40.000
1100 Bank 40.000

De schuld neemt af met € 40.000: de lening (een balanspost) wordt derhalve gedebiteerd. De liquide middelen op de bank nemen af, waardoor deze balanspost dient te worden gecrediteerd.


Lening uitstaand geld

Een ondernemer kan ook overtollige liquide middelen aanwenden om een lening te verstrekken aan een ander bedrijf of particulier. Een dergelijke lening wordt veelal aangeduid als lening u/g oftewel lening uitstaand geld. De boekingen die in dit geval moeten worden gemaakt zijn precies tegenovergesteld aan de boekingen die in dit artikel zijn beschreven. Er ontstaat namelijk een vordering op een schuldenaar in plaats van een schuld aan de schuldeiser.

Voor meer informatie over hypothecaire leningen bezoek ook de pagina ‘hypotheken‘.

Reacties

8 Comments

  1. Jos Verheijen 12 maart 2019 at 13:25 - Reply

    Nu heb ik het volgende probleem.
    Ik ben penningmeester van en stichting die mensen met kleine schulden tot € 5.000,- wil helpen d.m.v. een lening zodat zij rust krijgen en niet in de schuldsanering verdwijnen.
    Ik wil die mensen afzonderlijk in de gaten willen houden dus niet met een afzonderlijke grootboekrekening per cliënt. Ik maak een debiteurenadministratie. In dit geval debiteur 1.
    In het bedrijfsleven boek je dan Debiteur 1/ aan Omzet
    Je moet namelijk in het dagboek debiteuren een tegenrekening aangeven. En bij een dagboek kan je niet als tegenrekening een ander dagboeknummer geven.
    en bij betaling zou het zijn Bank / aan Debiteur.
    De omzetrekening zou dan naar de V en W gaan.

    In ons geval kan dat uiteraard niet.
    Wie weet hier raad op?

    • Grietje 21 maart 2019 at 14:38 - Reply

      Ik zou hiervoor kiezen voor lening u/g.

    • Henk 23 april 2019 at 14:14 - Reply

      Op zich geen probleem. Ik onderscheid 2 situaties:
      Situatie 1. U kunt vanuit uw bankboek een debiteur direct een debiteur aanmaken. Zodra u de € 5.000 uitbetaalt boekt u de debiteur. De journaalpost wordt dan Debiteur € 5.000 debet / Bank € 5.000 credit. Terugbetalingen van leningen worden op de debiteur afgeboekt.
      Situatie 2: U kunt via het bankboek geen debiteur aanmaken. In dat geval kunt u het probleem tackelen met een tussenrekening, bijvoorbeeld uit te betalen leningen. De journaalposten worden dan:
      – Bij het onstaan van de lening/toezegging: Via het verkoopboek: Debiteur € 5.000 debet / Uit te betalen leningen € 5.000 credit.
      – Bij het uitbetalen van de lening via het bankboek: Uit te betalen lening € 5.000 debet / Bank € 5.000 credit.
      Op de grootboekrekening Uit te betalen leningen houdt u overzicht of er nog bedragen die zijn toegezegd nog niet zijn uitbetaald.

  2. dre jansen 11 december 2019 at 11:29 - Reply

    simpel houden: maak gebruik van debiteuren administratie.
    iedere lening is een debiteur. aflossing is betaling door debiteur… ouderdom analyse, en open posten zijn inzichtelijk door systeem reports debiteuren. klaar lijkt mij. ondersteun je graag met ons adm. pakket met veel tools.

  3. Ano 8 juni 2020 at 16:47 - Reply

    Wie kan mij hierbij helpen? Ik heb een langlopende kredietlening die volgend jaar moet worden aangemerkt als kortlopende schuld, welke journaalpost maak ik hierbij?

    • Jeanette 23 januari 2022 at 12:02 - Reply

      De journaalpost wordt dan Langlopende kredietlening (debet) aan Nog te betalen bedragen (dus credit). De rekening Nog te betalen bedragen hoort bij de kortlopende schulden/overlopende passiva. Probleem opgelost.

  4. Guy 26 januari 2022 at 00:44 - Reply

    Hoe boek je een lening die is gedaan voor een bedrijfswagen, maar de lening heb ik niet ontvangen op de bank, omdat deze lening direct aan de autobedrijf is gegeven voor mijn bedrijfswagen. Ik hoor het graag

  5. Eric Groen 19 februari 2022 at 14:00 - Reply

    Hallo Guy,
    Dit is een vrij specialistische boeking.
    Hoe die precies gedaan moet worden is afhankelijk van een paar factoren.
    Daar is onder meer de leningovereenkomst en de aankoopfactuur van de wagen voor nodig.
    Als je met online boekhoudsoftware werkt, kun je een boekhouder deze informatie aanleveren en hem tijdelijk toegang geven tot je administratie, hij kan de boeking van de aanschaf en mogelijk de afschrijvingen er dan in zetten zodat je weet dat het goed in je administratie staat.
    Vooral omdat het vaak om grote bedragen gaat, is dat belangrijk.
    En met wagens zijn er grote verschillen in de uiteindelijke kosten/belastingkosten afhankelijk van hoe je de hele transactie doet, ook wat betreft technische aspecten aan de wagen.

    Met hartelijke groet,
    Eric Groen

Leave A Comment

Roel

Fijn artikel, maar...

Toch meer hulp nodig?

Gerelateerde pagina's