In dit artikel gaan we in op de verwerking van onderhanden projecten in de boekhouding en de presentatie in de jaarrekening. Onderhanden projecten (in opdracht van derden) zijn projecten die overeengekomen zijn met een derde voor de constructie van een actief of combinatie van activa waarbij de uitvoering zich gewoonlijk uitstrekt over meer dan één verslagperiode. Te denken valt hierbij aan de vervaardiging van een woning door een bouwbedrijf. In dit artikel laten we onder meer de journaalposten zien die gemaakt moeten worden indien er materiaal en uren aan een project worden besteed, welke boekingen er gemaakt dienen te worden bij het bepalen van het resultaat van een onderhanden project en hoe de boekingsgang verloopt bij het afsluiten van een project.

Verschil onderhanden projecten en onderhanden werk

In de praktijk worden de termen onderhanden projecten en onderhanden werk vaak door elkaar gebruikt. In de praktijk wordt veelal gesproken over onderhanden werk terwijl er in feite een onderhanden project mee wordt bedoeld. Onderhanden werken zijn voorraden (halffabricaten) die ook als zodanig moeten worden gepresenteerd in de jaarrekening. Onderhanden projecten moeten in tegenstelling tot onderhanden werken separaat worden gepresenteerd onder de vlottende activa (bij een debetstand) of onder de kortlopende schulden (bij een creditstand). Onderhanden werken zijn voor eigen rekening en risico aangegaan, terwijl een onderhanden project voor rekening van de opdrachtgever wordt uitgevoerd. Tot slot bestaat er ook een verschil in waardering. De waardering van een onderhanden werk geschiedt tegen kostprijs (dan wel lagere opbrengstwaarde) of actuele waarde. Onderhanden projecten worden gewaardeerd volgens de formule: bestede kosten + winstopslag -/- gefactureerde termijnen -/- te voorziene verliezen. Om het verschil tussen onderhanden projecten en onderhanden werk duidelijk te maken volgt hierna een voorbeeld. Stel een bouwbedrijf is bezig met het bouwen van een tiental woningen. Vijf van deze woningen zijn reeds verkocht en dienen als onderhanden project te worden gepresenteerd, omdat het om een project gaat die is overeengekomen met een derde voor de constructie van een actief oftewel de woning. De andere vijf woningen zijn nog niet verkocht en bouwt de onderneming op eigen risico. In dit geval is er geen sprake van een derde partij en worden de woningen (de voorraad) aangehouden voor eigen rekening en risico. In dit geval is er spraken van onderhanden werk.


Aanneemcontracten versus regiewerken

Bij onderhanden projecten kan er een onderscheid worden gemaakt naar projecten die zijn aangenomen tegen een vaste prijs (aanneemcontract) en een variabele prijs (regiecontract). Bij een aanneemcontract geschiedt de uitvoering tegen een vooraf vastgestelde prijs eventueel aangevuld met meer- of minderwerk. Bij een regiecontract worden de werkzaamheden uitgevoerd tegen een vergoeding die alle projectkosten dekt inclusief een toeslag of winstpercentage. Wanneer een bouwbedrijf met een afnemer afspreekt om een woning te bouwen voor een bedrag ad € 200.000 dan is er sprake van een aanneemcontract. Wordt er daarentegen een prijs afgesproken die gelijk is aan de aan het project bestede kosten inclusief een opslag van 5% als winstvergoeding dan is er sprake van een regiecontract. Uit bovenstaand voorbeeld is af te leiden dat een aannemer bij een vaste aanneemsom meer risico loopt dan bij een regiecontract, omdat het bouwbedrijf de kostenoverschrijding bij een aanneemovereenkomst niet door kan berekenen aan de afnemer.


Bedrijfseconomische en fiscale verwerking

Bedrijfseconomisch mag een onderhanden project worden gewaardeerd volgens de ‘percentage of completion’ methode (winstneming naar rato van de verrichte prestaties op het project) indien het resultaat op een betrouwbare wijze kan worden ingeschat. Kan dit niet dan moet de ‘completed contract’ methode (winstneming bij oplevering / voltooiing van het project) worden toegepast. Fiscaal dient altijd gekozen te worden voor de POC-methode ook al kan de winst niet op een verantwoorde wijze worden vastgesteld! Een voordeel van het toepassen van de POC-methode is dat de commerciële jaarrekening aansluit bij de fiscale jaarrekening, waardoor er geen actieve of passieve latenties hoeven te worden opgenomen in de jaarrekening (zie ook voorziening latente belastingverplichtingen).

Reacties

One Comment

  1. Iris 11 december 2017 at 11:02 - Reply

    Waar kan ik de boekhoudkundige verwerking vinden?

Leave A Comment

Roel

Fijn artikel, maar...

Toch meer hulp nodig?

Gerelateerde pagina's