Rente oftewel interest is een vergoeding voor het beschikbaar stellen van geld. In dit artikel gaan we allerlei berekeningen uitvoeren die te maken hebben met enkelvoudige dan wel samengestelde interest. Hierbij zult u zien dat drie factoren de hoogte van de interest bepalen: de hoogte van het kapitaal of bedrag, de looptijd en natuurlijk het interestpercentage.
Interest en de invloed op de economie
Wanneer bedrijven een relatief kleine vergoeding moeten betalen voor een investering zal de economie een impuls krijgen aangezien geld lenen en daarmee investeren goedkoper wordt. Andersom kan natuurlijk ook, bij een hoge rentestand zullen bedrijven nauwelijks gaan investeren en zullen mensen minder snel een hypotheek afsluiten.
Enkelvoudige interest
We spreken van enkelvoudige interest wanneer de rente telkens over het beginkapitaal wordt berekend. Dit betekent dat wanneer u een bedrag uitleent voor 4 jaar, met een interestpercentage van 6%, voor een bedrag van 10.000 euro, u in totaal ontvangt:
10.000 + 10.000 * 0,06 * 4 = 12.400 euro
Dit is een vrij eenvoudige berekening van interest. De formule die hiervoor wordt gehanteerd luidt als volgt:
Kn = K0 * ( 1 + ( i * n ) )
K = Kapitaal
N = Looptijd
P = Percentage
I = Interestperunage (percentage / 100)
Samengestelde interest
Ingewikkelder wordt het wanneer we met de samengestelde interest gaan rekenen. Bij deze methode wordt de interest die in bijvoorbeeld een jaar (kan ook een andere interestperiode zijn) is opgebouwd toegevoegd aan de hoofdsom. Hierdoor wordt de interest ook rentedragend. We zullen nu een voorbeeld geven, waardoor het allemaal wat duidelijker zal worden.
We gaan uit van dezelfde gegevens als bij de enkelvoudige interest. U ontvangt nu het volgende bedrag:
10.000 + 10.000 * 0,06 = 10.600
10.600 + 10.600 * 0,06 = 11.236
11.236 + 11.236 * 0,06 = 11.910,16
11.910,16 + 11.910,16 * 0,06 = 12.624,77
Ook hier is voor de berekening van de eindwaarde een algemene formule:
Kn = K0 * ( 1 + i ) ^ n
Eindwaarde S.I. in Excel bepalen
In Excel kunt u natuurlijk de algemene formule voor de eindwaarde (Kn = K0*(1+i)^n) invoeren en vervolgens het anwoord aflezen in de desbetreffende cel, maar er is ook een andere methode.
Er is namelijk een aparte functie beschikbaar om de eindwaarde uit te rekenen: de TW-functie. Klik op de functietoets (fx) in de formulebalk. Selecteer de categorie financieel en kies de TW-functie. U zult nu een aantal gegevens moeten invoeren. Dit kan met behulp van celverwijzingen, weet u niet hoe dit moet, lees dan de gratis cursus Excel op onze website eens door. Hieronder ziet u hoe u dit kunt doen (klik op de afbeelding voor een groter formaat).
Figuur 1 | Functieargumenten
Hieronder ziet u de gegevens die wij hebben ingevuld op het werkblad. De celverwijzingen zult u nu ook begrijpen. Natuurlijk is het ook mogelijk om in plaats van B3, B2 en B1 respectievelijk 6%, 4 en -10.000 in te vullen.
Figuur 2 | Eindwaarde berekenen
Wellicht is het u opgevallen dat we geen 10.000 maar -10.000 hebben ingevoerd. De reden hiervoor is dat Excel ervan uitgaat dat dit een uitgave is.
Looptijd bepalen met Excel
De looptijd bepaalt u binnen Excel met de NPER functie. Deze functie rekent voor u de looptijd uit als u weet wat voor rente de bank zal vergoeden en welk bedrag u als eindwaarde in handen wilt hebben.
U heeft bijvoorbeeld de volgende gegevens:
Beginkapitaal: 5.000
Interestpercentage: 3%
Eindwaarde: 9.500
Eerst zult u bovenstaande gegevens in uw werkblad moeten hebben staan. Vervolgens klikt u op Functie invoegen (fx) en selecteert u onder Financieel de NPER functie. Wanneer u alle gegevens juist heeft ingevuld is dit het resultaat (LET OP! U moet bij type getal 1 invoeren):
Figuur 3 | Looptijd bepalen
Interestpercentage bepalen met Excel
Bij het volgende voorbeeld veronderstellen we dat we weten wat het beginkapitaal is en wat we als eindwaarde willen hebben. Bovendien zijn het aantal jaren dat het bedrag uitstaat ook bekend. De gegevens zijn dan bijvoorbeeld als volgt:
Beginkapitaal: 5.000
Looptijd: 4 jaar
Eindwaarde: 9.500
Kies nu bij Functie invoegen (fx) voor de RENTE functie. Voer de gegevens in en controleer uw antwoord met de onderstaande afbeelding.
Figuur 4 | Interestpercentage berekenen
Begin kapitaal berekenen met Excel
Tot slot is het ook mogelijk om het begin kapitaal (contante waarde) uit te rekenen wanneer u een eindbedrag voor ogen heeft en ook over de looptijd en het interestpercentage beschikt. Ter illustratie nemen we de volgende gegevens in Excel over:
Eindwaarde: 9.500
Looptijd: 4 jaar
Interestpercentage: 3,5%
Figuur 5 | Contante waarde berekenen
Samenvatting
Om uw geheugen even op te frissen hebben we hier alle gebruikte functies onder elkaar gezet:
Eindwaarde S.I. = TW functie
Looptijd bepalen = NPER functie
Interestpercentage bepalen = RENTE functie
Contante waarde = HW functie